Działalność nierejestrowana to wygodny sposób na sprawdzenie pomysłu biznesowego lub dorobienie do etatu. Planując sprzedaż określonych produktów, czasami jednak musisz kupić określone sprzęty, które wykorzystasz m.in. do produkcji. W takiej sytuacji pojawia się pytanie, czy możesz je amortyzować? W tym artykule wyjaśnię Ci, czym jest amortyzacja i odpisy amortyzacyjne, a także, czy możesz z nich skorzystać w przypadku działalności nierejestrowanej.
Co to jest amortyzacja środków trwałych?
Na początek wyjaśnię Ci, czym jest amortyzacja środków trwałych oraz co to są odpisy amortyzacyjne. Dzięki temu zrozumiesz, o co dokładnie chodzi w tym zagadnieniu.
Amortyzacja środków trwałych to tak naprawdę proces stopniowego odpisywania kosztów zakupu lub wytworzenia składników majątku trwałego firmy. W języku potocznym możemy powiedzieć, że jest to sposób na “rozłożenie” kosztu drogiego sprzętu, takiego jak np. samochód, na kilka lat.
Zgodnie z art. 22a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, amortyzacji podlegają środki trwałe o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, kompletne i zdatne do użytku w momencie przyjęcia do używania, o wartości początkowej przekraczającej 10 000 zł. Co istotne, wspomniane środki muszą być również wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą lub oddane do używania na podstawie niektórych umów, np. umowy najmu czy dzierżawy.
W związku z tym, środkiem trwałym może być samochód, drukarka 3D, laptop, ale także budynek, czy lokal będący odrębną własnością. Istotne jest to, aby przedmioty czy nieruchomości były kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania, a także:
- stanowiły Twoją własność/współwłaśność lub
- zostały nabyte, bądź wytworzony we własnym zakresie.
Jak możesz również wywnioskować z powyższych przepisów, amortyzacja dotyczy środków o stosunkowo wysokiej wartości (powyżej 10 tys. zł). Taki jednorazowy wydatek z pewnością może stanowić duże obciążenie dla Twojego portfela w przypadku działalności nierejestrowanej. Biorąc pod uwagę obowiązujące limity, w tym momencie może Ci się zapalić lampka ostrzegawcza… No dobrze, ale co w przypadku przedmiotów, których wartość jest niższa od wspomnianej kwoty?
Co w przypadku, gdy wartość przedmiotu jest niższa niż 10 tys. zł lub okres używania jest krótszy niż rok?
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, jako podatnik możesz nie dokonywać amortyzacji składników majątku, których wartość jest niższa, niż 10 tys. zł. Wydatek na nabycie takiego przedmiotu może stanowić dla Ciebie koszt uzyskania przychodu w miesiącu oddania go do użytkowania.
Zauważ, że wszystko to, co do tej pory opisałem, dotyczy działalności gospodarczej. Nieco inaczej sytuacja wygląda w przypadku działalności nierejestrowanej. W tym momencie zwrócę uwagę na to, że jeżeli kupujesz przedmiot, którego cena jest niższa od 10 tys. zł, to moim zdaniem nie powinno być żadnego problemu, aby rozliczyć go jako koszt uzyskania przychodu w działalności nierejestrowanej. Oczywiście, musisz pamiętać o pozostałych wymaganiach związanych z takimi kosztami uzyskania przychodu.
Nadal jednak nie odpowiedziałem Ci na to, co w przypadku chęci amortyzacji środków trwałych, czyli przedmiotów o przewidywanym okresie użytkowania powyżej roku i wartości wyższej, niż 10 tys. zł. Rozwiązanie tej zagadki poniżej.
Czy można amortyzować środki trwałe w działalności nierejestrowanej?
Załóżmy, że kupujesz laptop o wartości 12 tys. zł, który będziesz wykorzystywał do działalności nierejestrowanej. Przykładowo planujesz tworzyć personalizowane grafiki na koszulki. Jak widzisz, zgodnie z definicją, możnaby uznać taki laptop za środek trwały, bo:
- jego wartość jest wyższa, niż 10 tys. zł;
- planowany okres użytkowania wynosi powyżej roku;
- laptop jest kompletny i gotowy do użytku, a także wykorzystywany do Twojej działalności nierejestrowanej.
Czy w związku z tym możesz rozpocząć dokonywanie odpisów amortyzacyjnych? Nie do końca.
Zwróć uwagę, że zgodnie z art. 20 ustawy o podatku dochodowym przychody z działalności nierejestrowej są klasyfikowane jako przychody z innych źródeł. W związku z tym nie masz obowiązku prowadzenia podatkowej księgi przychodów czy rozchodów lub ksiąg rachunkowych. Do podstawowych ewidencji sprzedaży, które musisz prowadzić, należy zaliczyć uproszczoną ewidencję sprzedaży. W określonych przypadkach możesz też mieć obowiązek posiadania kasy fiskalnej, ale nie ma to większego wpływu na analizowany temat (o kasach fiskalnych w działalności nierejestrowanej możesz przeczytać więcej tutaj).
Co to oznacza? Amortyzacja, zgodnie z definicjami zawartymi w prawie, dotyczy środków wykorzystywanych w ramach działalności gospodarczej. Prowadząc działalność nierejestrowaną Twoje przychody są natomiast zaliczane do przychodów z innych źródeł, a nie przychodów z działalności gospodarczej.
Po drugie, nie masz obowiązku, ani też nie prowadzisz żadnej ewidencji środków trwałych. Te czynniki sprawiają, że amortyzacja środków trwałych w działalności nierejestrowanej jest niemożliwa. Takie stanowisko potwierdza również interpretacja indywidualna z dnia 29 kwietnia 2024r. o sygnaturze 0115-KDIT3.4011.138.2024.3.KP, którą możesz podejrzeć tutaj.
Podsumowanie
Podsumowując, mogę powiedzieć krótko, że dokonywanie odpisów amortyzacyjnych w działalności nierejestrowanej jest niemożliwe. Wpływa na to przede wszystkim fakt, że amortyzacja jest niejako “zarezerwowana” dla działalności gospodarczej. Poza tym duże znaczenie ma to, że przychody z działalności nieewidencjonowanej są zaliczane jako przychody z innych źródeł. Pamiętaj jednak, że brak możliwości dokonywania odpisów amortyzacyjnych nie wyklucza możliwości rozliczania kosztów uzyskania przychodów.
