Import usług to czynność polegająca na nabywaniu i wykorzystywaniu usług pozyskanych od zagranicznych przedsiębiorców. Z perspektywy prawa podatkowego, import usług wiąże się z obowiązkiem podatkowym w zakresie podatku VAT. Z tego artykułu dowiesz się, jakie są zasady rozliczania importu usług oraz co musisz zrobić, aby poprawnie go rozliczyć. Wiedza, którą nabędziesz, przyda Ci się zarówno, gdy jesteś przedsiębiorcą, ale też np. osobą prowadzącą działalność nierejestrowaną.
Co to jest import usług?
Import usług to proces, w którym nabywasz usługi od podmiotu mającego siedzibę poza granicami Polski. Odnosząc się do obowiązujących przepisów ustawy o VAT, możemy powiedzieć, że import usług oznacza sytuację, w której podatnik nabywa usługi świadczone przez zagranicznego usługodawcę, a miejscem świadczenia tych usług jest terytorium Polski.
Bardzo ważnym aspektem przy określaniu importu usług jest ustalenie miejsca świadczenia usług. Zgodnie z art. 28b ustawy o VAT, miejscem świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik ten posiada siedzibę działalności gospodarczej lub działalności nierejestrowanej. Oznacza to, że jeśli polski przedsiębiorca nabywa usługi od zagranicznego podmiotu, miejscem świadczenia tych usług, a tym samym miejscem ich opodatkowania, jest Polska. Bardzo ogólnikowo możemy powiedzieć, że z importem usług zderzysz się, gdy kupujesz usługi od zagranicznego podmiotu.
Co istotne, w przypadku importu usług obowiązek podatkowy z tytułu podatku VAT spoczywa na usługobiorcy, czyli de facto na Tobie. Oznacza to, że musisz rozliczyć podatek VAT od importowanych usług.
Przykłady importu usług
Do najczęściej importowanych usług należą usługi IT, konsultingowe, prawne, marketingowe oraz szkoleniowe. Bardzo popularnymi przykładami jest zakup subskrypcji programów graficznych (np. Canva, Photoshop), a także podjęcie decyzji o rozpoczęciu kampanii reklamowych za pośrednictwem portali, takich jak Facebook czy TikTok. Pamiętaj, że każda z tych czynności wiąże się z pojęciem importu usług i wymaga rozliczenia podatku VAT – zarówno wtedy, gdy prowadzisz działalność gospodarczą, a także działalność nierejestrowaną. Wyjątkiem jest sytuacja, w której importujesz usługi na własny, prywatny użytek. W takim przypadku po prostu nie rozliczasz podatku VAT. Kupujesz usługę i z niej korzystasz.
Import usług dla podatnika zwolnionego z VAT
Podatnik zwolniony z VAT to przedsiębiorca, który nie jest zobowiązany do rejestracji jako podatnik VAT czynny ze względu na niskie obroty (do 200 tys. zł rocznie) lub korzystanie z innego zwolnienia przewidzianego przepisami prawa. Jeżeli należysz do grona tych osób, to mimo zwolnienia z VAT, jesteś zobowiązany do rozliczenia podatku VAT w przypadku importu usług. Postaram się opisać Ci w kilku krokach całą procedurę.
Po pierwsze musisz sprawdzić, czy usługi, które nabywasz od zagranicznego dostawcy, podlegają opodatkowaniu w Polsce. Pamiętaj, że zgodnie z art. 28b Ustawy o VAT, miejscem świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym masz siedzibę działalności gospodarczej, względnie w miejscu, w którym prowadzisz działalność nierejestrowaną.
Jeżeli jesteś zwolniony z VAT i nabywasz usługi od zagranicznego dostawcy, musisz zarejestrować się jako podatnik VAT UE, co pozwoli Ci prawidłowo rozliczyć VAT od tych transakcji. W tym celu musisz złożyć formularz VAT-R do urzędu skarbowego, wypełniając odpowiednią sekcję.
Następnie, po zarejestrowaniu się do VAT UE, naliczasz i odprowadzasz VAT od importowanych usług. Oto kroki, które musisz wykonać:
- Przeliczenie wartości usługi: Wartość usługi nabytej od zagranicznego dostawcy przeliczasz na złote polskie według kursu NBP z dnia powstania obowiązku podatkowego;
- Naliczanie VAT: Naliczony VAT obliczasz na podstawie obowiązującej stawki od wartości usługi;
- Zgłoszenie VAT: musisz zgłosić naliczony VAT w odpowiedniej deklaracji podatkowej – gdy jesteś “nievatowcem” będzie to VAT-9M lub VAT-8;
- Zapłata podatku: obliczony podatek musisz wpłacić na konto właściwego urzędu skarbowego.
To, co mogło Ci się rzucić w oczy, to z pewnością dwie różne deklaracje (VAT-9M i VAT-8). Każda z nich jest stosowana w odmiennych przypadkach, a konkretniej:
- VAT-8 składasz jeśli jesteś zarejestrowany w VAT-UE i dodatkowo rozliczasz transakcje wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów (WNT);
- VAT-9M składasz, jeśli jesteś zarejestrowany w VAT-UE i rozliczasz tylko import usług.
Dodatkowo pamiętaj, że deklarację VAT-9M lub VAT-8 musisz złożyć do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy. W tym samym terminie musisz też zapłacić naliczony podatek VAT.
Przykład importu usług podatnika zwolnionego z VAT w praktyce
Załóżmy, że prowadzisz działalność zwolnioną z VAT i nabywasz usługę szkoleniową od brytyjskiego dostawcy. Usługa ma wartość 1000 GBP, a kurs NBP z dnia powstania obowiązku podatkowego wynosi 5,20 PLN za 1 GBP. Oto, co musisz zrobić w takiej sytuacji:
- Przeliczyć wartość usługi: 1000 GBP * 5,20 PLN = 5200 PLN.
- Naliczyć VAT (stawka 23%): 5200 PLN * 23% = 1196 PLN.
- Zgłosić VAT: Składasz deklarację VAT-9M i wykazujesz w niej VAT należny w wysokości 1196 PLN.
- Zapłacić VAT: Płacisz 1196 PLN do urzędu skarbowego do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy.
Import usług dla podatnika VAT czynnego
Podatnik VAT czynny, który importuje usługi od zagranicznego dostawcy, również ma obowiązek rozliczyć VAT od tych usług. Cała procedura wygląda jednak nieco inaczej, niż w przypadku nievatowca.
Jako podatnik VAT czynny również musisz zarejestrować się do VAT UE (pamiętaj, że krajowy VAT jest czym innym, niż VAT UE). W tym celu składasz formularz VAT-R i zaznaczasz odpowiednią pozycję, która mówi, że jesteś podatnikiem podlegającym obowiązkowi rejestracji jako podatnik VAT czynny (część C.3 poz. 65).
Od momentu poprawnego zarejestrowania się do VAT UE, na potrzeby transakcji, które są związane z importem usług musisz posługiwać się numerem NIP UE. Co więcej, będziesz również widoczny w unijnej bazie przedsiębiorców zarejestrowanych do VAT UE (VIES).
Rozliczenie VAT-UE dla podatnika VAT czynnego
Wiesz już, że z tytułu nabycia usług od zagranicznych kontrahentów musisz rozliczyć VAT. Gdy jesteś czynnym podatnikiem VAT i wykażesz VAT należny z tytułu importu usług, wówczas masz prawo od odliczenia podatku VAT naliczonego.
Mówiąc prosto, rozliczenie importu usług będzie w tym przypadku dla Ciebie neutralne podatkowo na gruncie podatku VAT. Uściślając, VAT należy będzie jednocześnie VAT-em naliczonym, który możesz rozliczyć w tym samym okresie rozliczeniowym. Pamiętaj, że import usług jest rozliczany w JPK_V7.
Przykład importu usług przez podatnika VAT czynnego
Polska firma handlowa, będąca podatnikiem VAT czynnym, nabywa usługę marketingową od amerykańskiej agencji reklamowej. Wartość usługi wynosi 5000 USD, a kurs NBP z dnia powstania obowiązku podatkowego wynosi 4,00 PLN za 1 USD.
- Przeliczenie wartości usługi: 5000 USD * 4,00 PLN = 20 000 PLN.
- Naliczony VAT (stawka 23%): 20 000 PLN * 23% = 4600 PLN.
- Zgłoszenie VAT: Firma wykazuje w deklaracji VAT-7 VAT należny w wysokości 4600 PLN oraz VAT naliczony w tej samej wysokości, co skutkuje brakiem faktycznego obciążenia podatkiem, o ile usługi są związane z działalnością opodatkowaną.
Import usług a VAT – podsumowanie
Jak widzisz, import usług odgrywa istotną rolę w globalnej gospodarce. Niemniej z punktu widzenia przedsiębiorców import usług wiąże się z pewnymi, dodatkowymi obowiązkami. Jeżeli importujesz usługi, to pamiętaj, że oznacza to dla Ciebie konieczność rozliczenia podatku VAT w Polsce. Jest to wiążące zarówno w przypadku usług importowanych spoza UE, jak i tych, które importujesz z terytorium Unii Europejskiej. Dodatkowo pamiętaj, że cała procedura różni się nieco w zależności od tego, czy korzystasz ze zwolnienia z VAT, czy też nie.
